ท่ามกลางเสียงเพลงลอยกระทง เสียงประทัดดอกไม้ไฟพลุตะไลไฟพะเนียง เสียงเครื่องขยายเสียงออกเวทีประกวดนางนพมาศประจำงานลอยกระทงแทบทุกงาน แทบทุกเว็บที่กล่าวถึงงานลอยกระทง ต้องขุดเอาประวัติการลอยกระทงย้อนยุคไปถึงพิธีจองเปรียง และกล่าวถึงนางนพมาศว่าเป็นสนมของพระร่วงเจ้า (ตีความกันจนเลอะว่าเป็นพ่อขุนรามคำแหง บ้างก็ร่นลงมาว่าเป็นสนมของพระมหาธรรมราชาที่ ๑ ลิไท) ผู้ประดิษฐ์กระทงลอยงดงามจนพระองค์ยอยศขึ้นให้เป็นพระสนมเอกทรงนามท้าวศรีจุฬาลักษณ์ อันว่า "นพมาศ" นั้นแปลว่า ทองเนื้อเก้า ซึ่งเป็นทองเนื้อบริสุทธิ์ที่สุดในสมัยโบราณ แต่ในยุคสุโขทัย ที่ชื่อคน ชื่อตำแหน่งยังเป็นคำไทยพยางค์เดียวส่วนมาก แม้แต่พระราชชนนีของพ่อขุนรามคำแห่งเองก็ยังทรงพระนามว่า "เสือง" หากสนมปลายแถวจะชื่อหรูหราขนาดนี้ก้แปลก เป็นประการ ๑ ประการ ๒ คือ "ท้าวศรีจุฬาลักษณ์" นั้นเป็นตำแหน่งมเหสีรองสมัยอยุธยาหลังสมัยพระบรมไตรโลกนาถมาแล้ว หาได้เป็นตำแหน่งแต่ครั้งสุโขทัยไม่ และตามหลักฐานทางประวัติศาสตร์วรรณคดี กรมศิลปากรจัดวรรณกรรม "ตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์" ไว้อยู่ในหมวดหมู่ของวรรณกรรมสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น แต่ระบุบานแพนกว่า เป็นเรื่องที่อ้างอิงสังคมยุคสุโขทัยเท่านั้น ตามพระวินิจฉัยของพระบิดาแห่งประวัติศาสตร์ไทย สมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เมื่อครั้งพระองค์ดำรงตำแหน่งประธานหอพระสมุดวชิรญาณ ทำหน้าที่คัดสรรหนังสือเข้าหอพระสมุดแห่งชาติว่า "ถ้าจะหาพยาน จงเอาสำนวนหนังสือเรื่องนี้ไปเทียบกับสำนวนหนังสือจารึกครั้งสุโขทัย หรือหนังสือที่เชื่อว่าแต่งครั้งสุโขทัย เช่น หนังสือไตรภูมิพระร่วง เป็นต้น หรือแม้ที่สุดจะเอาไปเทียบกับหนังสือที่แต่งเพียงชั้นกรุงเก่าที่จะเห็นได้แน่นอนว่า สำนวนหนังสือเรื่องนางนพมาศเป็นหนังสือแต่งใหม่เป็นแน่ และยังซ้ำมีความที่กล่าวผิด ที่จับได้โดยแจ่มแจ้งว่าเป็นของใหม่หลายแห่ง ยกตัวอย่างดังว่าด้วยชนชาติต่างๆ ในหนังสือนี้ ออกชื่อฝรั่งหลายชาติ ซึ่งที่จริงไม่ว่าชาติใดยังไม่มีเข้ามาในประเทศนี้ เมื่อครั้งนครสุโขทัยเป็นราชธานีเป็นแน่ อีกข้อหนึ่งที่ว่าครั้งสุโขทัยมีปืนใหญ่ขนาดหนักนับด้วยหลายหาบ ปืนใหญ่ในครั้งนั้นก็ยังไม่เกิดขึนในโลก แต่ที่ผิดน่าพิศวงยิ่งกว่าอย่างอื่นนั้นมีแห่งหนึ่ง ที่ลงชื่อว่าชาติฝรั่งอเมริกันลงไว้ในนั้นด้วย ชาติอเมริกันพึ่งเกิดขึ้นยังไม่ถึง ๒๐๐ ปี จะมีในครั้งพระร่วงอย่างไรได้ แม้แต่คำว่าอเมริกันเองก็พึ่งเกิดขึ้นในครั้งกรุงเก่าเป็นราชธานี เพราะฝรั่งช่างทำแผนที่คนหนึ่งไปทำแผนที่ให้ปรากฎ รู้ได้ชัดว่าเป็นทวีปหนึ่งต่างหาก มิใช่อินเดียฝ่ายตะวันตกดังเข้าใจกันมาแต่ก่อน จึงได้เรียกชื่อทวีปนั้นว่าอเมริกาตามชื่อช่างแผนที่ผู้ที่ไปพบความจริงข้อนี้" พูดง่ายๆว่า "ตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์" หรือ "ตำนานนางนพมาศ" นั้นเป็นนิยายพีเรียดสไตล์ "สี่แผ่นดิน" ที่เล่าอดีต "ครั้งบ้านเมืองยังดี"นั่นเอง อ่านไปอ่านมา ดีไม่ดีนางนพมาศชะรอยจะกลายเป็นพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๓ ครั้งยังดำรงพระยศกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ทรงพระราชนิพนธ์เองเอาด้วย แม้ว่าสุดท้าย ไปๆมาๆ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยที่ไม่ประสีประสาอะไรกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์ จะขุดเอานิยายประวัติศาสตร์ล้าหลังยุคหลวงวิจิตรวาทการ-จอมพล ป. เอามาขายจัดเป็นหลักของการท่องเที่ยวเสียใหญ่โต จนไม่รู้ว่าจะแก้ความเข้าใจผิดที่กลายเป็นความเข้าใจถูกของคนหมู่มากได้อย่างไร แต่เราก็ควรตระหนักและเข้าใจว่า "ลอยกระทง" นั้น มาจากการ "ลอยโคม" และ "ลอยกระทง" ไม่ได้มีที่มาจาก "นางนพมาศ" "นางนพมาศ" ไม่มีในสมัย "สุโขทัย"
ภาพประกอบ งานลอยกระทง มธ.ศูนย์รังสิต โดมเปลือยกับดวงจันทร์ ที่อื่นเขามีสาวน้อยตกน้ำ ที่นี่มีหนุ่มน้อยตกน้ำ กล้วยชุบช็อกโกแล็ตของภาควิชาภาษาญี่ปุ่น ศิลปศาสตร์ สาวดอยจะไปสอยดาว /ho สาวรำวงกะเทยไทย ไฉไลกับกองสันฯ ธรรมศาสตร์ แสงโดม
ตามประวัติจริงๆแล้วน่าจะเป็นอย่างนี้เองสินะ ก็แปลกดีเหมือนกันแฮะที่ของใหม่กลายเป็นถูกเล่าให้เก่าได้ขนาดนั้น ว่าแต่กล้วยชุบช็อคโกแลตนี่อร่อยมั้ยน่ะฮะ >_<?
อืม....นั่นสินะ...ทำเอาซะคนเข้าใจผิดกันทั่วประเทศ(ททท.ทั้งปี!!!) ^^; จะว่าไปประเพณีลอยโคมนี้มันเป็นวัฒนธรรมดั้งเดิมของเอเชียมานานแล้ว เห็นประเทศไหนก็ลอยกันหมด(โดยเฉพาะประเทศที่มีคนจีนมาอพยพตั้งถิ่นฐาน) ปล.เห็นบรรยากาศงานลอยกระทงแล้วนึกถึงที่มอตัวเอง (บ้านผีสิงเอย...เมียงูเอย....อา...สมัยนี้จะยังมีมั้ยน้อ...<<แต่ไม่เคยเข้าไปดูนะ แค่ผ่านเฉยๆ)
ยังมีอีกหลายประวัติศาสตร์ ที่ถูกบิดเบือน เพื่อการท่องเที่ยวและการค้าขายครับ (บ้างก็ถูกสร้างขึ้นมา เพื่อใช้ประโยชน์ทางการเมืองการปกครองในยุคสมัยนั้นๆ) ปล. สงสัยว่าถ้าเกิดสงครามขนานใหญ่ แล้วคนในศตวรรษหน้าขุดพบนิยายทวิภพเข้า จะถูกแต่งเติมใส่ไข่ว่าชนชาติสยามเคยประิดิษฐ์เครื่องท่องเวลาเป็นที่เอิกเกริกหรือไม่
ผมก็สงสัยมานานเหมือนกันนะ ว่านางนพมาศเป็นใครเกี่ยวอะไรกับลอยกระทง ผมคิดมาตลอดว่าเวลามีงานลอยกระทงก็จะมีประกวดสาวงามไปด้วย โดยตั้งชื่อตำแหน่งว่านางนพมาศ.. ก็เข้าใจกันไปอีกแบบ
อืมนะ ตลกดีนะกลัวไม่ขลังหรือป่าวเลยเพิ่มประวัติและเวลาให้อิอิ แต่ที่ตลกที่สุดคืออเมริกาเนี่ยแหละหุหุหุ
อย่างนี้แล้วกระทรวงศึกษาธิการจะบรรจุเนื้อหาดังกล่าว ลงในหลักสูตรการเรียนการสอนใหม่รึเปล่าเนี่ย เป็นห่วงเด็กที่เขาไม่รู้เรื่องราวครับ...............
เหอๆ เป็นไปซะงั้น แต่ก็คงต้องปล่อยเลยตามเลยแล้วละมั้งคะ ^^" ยังไงก็ถือซะว่าเป็นต้นกำเนิดประเพณีไทยที่ทำสืบทอดกันมาถึงปัจจุบันแทนแล้วกันค่ะ
เอ...แต่เมื่อวันก่อนดูข่าว มีป้าคนนึงเค้ามีจานโบราณสมัยสุโขทัย มีรูปกระทงกับนางนพมาศด้วยนะ... หรือว่าจะไม่ได้ชื่อ นพมาศ มาตั้งแต่แรก แต่เพิ่งมาตั้งชื่อให้ทีหลัง
